Aby nabyć nieruchomość przez zasiedzenie, trzeba władać nią jako posiadacz samoistny – czyli tak jak zwykły właściciel: opłacać należne podatki, dbać o nią, gospodarować na niej, rozbudowywać etc. – nieprzerwanie przez okres 20 lat, o ile wejście w posiadanie nastąpiło w dobrej wierze. „Dobra wiara” oznacza uzasadnione przekonanie o posiadaniu danej nieruchomości zgodnie z prawem. Z sytuacją taką mamy do czynienia zazwyczaj wówczas, gdy nie nastąpiło uregulowanie spraw spadkowych. Kiedy wejście w posiadanie nieruchomości nastąpiło w złej wierze, czyli posiadacz w chwili nabycia wiedział, że nieruchomość mu nie przysługuje i istnieje jej prawowity właściciel, zasiedzenie nieruchomości jest możliwe dopiero po upływie 30 lat. Stosunkowo często spotykanym przykładem takiej sytuacji jest nabycie nieruchomości od osoby, która nie jest jej jedynym właścicielem.
Należy pamiętać o dwóch ważnych kwestiach. Po pierwsze, zasiedzenie dotyczy jedynie takich rzeczy, które mogą stanowić wyłączny przedmiot prawa własności. Nie można więc zasiedzieć jednego pokoju, piwnicy czy klatki schodowej. Po drugie, należy wyraźnie oddzielić posiadanie samoistne, które umożliwia skorzystanie z prawa do zasiedzenia, od posiadania zależnego, które takiego prawa nie daje. O posiadaniu zależnym możemy mówić np. wówczas, gdy danej osobie skończyła się umowa najmu mieszkania, ale nadal używa ona tego lokalu jako najemca.
Prawne nabycie nieruchomości przez zasiedzenie, zarówno w dobrej, jak i złej wierze, wymaga postępowania sądowego. Wniosek w tej sprawie należy złożyć w sądzie rejonowym właściwym dla miejsca położenia nieruchomości. Do wniosku należy dołączyć m.in. takie dokumenty jak: potwierdzenia wpłat podatku, wyrys z mapy ewidencyjnej nieruchomości czy wypis z rejestru gruntów nieruchomości. Wnioskodawca zobowiązany jest do wskazania wszystkich zainteresowanych w sprawie, a jeśli tego nie zrobi, sąd wezwie ich do stawiennictwa w drodze ogłoszenia prasowego.
Jeśli chcemy na temat zasiedzenia nieruchomości dowiedzieć się czegoś więcej, np. czy poprzez zasiedzenie można nabyć udział we współwłasności lub czy możliwe jest zasiedzenie prawa użytku wieczystego, warto skontaktować się z profesjonalną kancelarią prawną.