Mężczyzna, który chce zaprzeczyć ojcostwo musi w terminie do 6 miesięcy od momentu, w którym dowiedział się o narodzinach dziecka, złożyć pozew o zaprzeczenie ojcostwa do wydziału rodzinnego sądu rejonowego. Musi następnie udowodnić, że mimo iż początkowo został na zasadzie domniemania uznany ojcem dziecka, to w rzeczywistości nim nie jest.
Zaprzeczenie ojcostwa – sposób na obalenie domniemania
W świetle prawa dziecko urodzone w trakcie trwania małżeństwa lub przed upływem 300 dni od orzeczenia rozwodu bądź separacji między małżonkami, jest dzieckiem męża matki. To on widnieje w akcie urodzenia dziecka również jako jego formalny ojciec i prawny opiekun. Tak właśnie działa zasada o domniemaniu ojcostwa. Jeśli natomiast w rzeczywistości biologicznym ojcem dziecka jest zupełnie inny mężczyzna, to można to domniemanie obalić. Wystarczy wystąpić z powództwem do odpowiedniego sądu rejonowego o zaprzeczenie ojcostwa. Koszt wniesienia takiego pozwu jest stały i wynosi 200 zł.
Zaprzeczenie ojcostwa – dlaczego mamy na to tylko 6 miesięcy
W polskim prawie rodzinnym czas na wniesienie pozwu o zaprzeczenie ojcostwa został ograniczony do 6 miesięcy ze względu na dobro dziecka, które jest w tym przypadku najważniejsze. Matka dziecka może więc złożyć pozew o zaprzeczenie ojcostwa w ciągu 6 miesięcy od jego urodzenia. Mężczyzna (uznany zgodnie z zasadą o domniemaniu ojcostwa za ojca) może to zrobić do 6 miesięcy, licząc od dnia, w którym dowiedział się o jego narodzinach, jednak tylko do osiągnięcia przez dziecko pełnoletności. Gdy skończy ono 18 lat, wniesienie pozwu o zaprzeczenie ojcostwa przez mężczyznę będzie już niemożliwe. Z powództwem może wystąpić również samo dziecko, jednak najpóźniej do 3 lat od uzyskania pełnoletności (czyli do 21 roku życia). Ostatnią osobą, która może wnieść pozew o zaprzeczenie ojcostwa jest prokurator. Jego nie obowiązują już jednak żadne z powyższych terminów.
Ustalenie ojcostwa na podstawie wyników badania DNA – ważny dowód w sprawie
Wytoczenie powództwa o zaprzeczenie ojcostwa to za mało, aby mężczyzna przestał być ojcem dziecka pochodzącego od innego mężczyzny. Potrzeba na to jeszcze rzetelnego dowodu. Pomocne mogą okazać się zeznania świadków, nagrane rozmowy lub zdjęcia. Najbardziej wiarygodnym dowodem dla sądu jest jednak wynik badania DNA na ustalenie ojcostwa. Jest to jedyne badanie, które jednoznacznie potwierdzi lub wykluczy biologiczne ojcostwo danego mężczyzny. Test DNA na ojcostwo można zlecić przez sąd lub na własną rękę.
Zaprzeczenie ojcostwa – kto kogo pozywa?
Jak już zostało wspomniane z pozwem o zaprzeczenie ojcostwa może wystąpić każda ze stron. Mąż matki pozywa matkę i dziecko lub tylko dziecko, jeśli matka nie żyje. Matka wnosi powództwo przeciwko mężowi i dziecku lub tylko dziecku, jeśli mąż nie żyje. Dziecko powinno z kolei wytoczyć powództwo przeciwko rodzicom (matce i jej mężowi), a jeżeli matka nie żyje, to tylko przeciwko mężowi. Jeśli i ten nie żyje, dziecko może wytoczyć jeszcze powództwo przeciwko kuratorowi, którego wyznaczył sąd opiekuńczy.
Natalia Jeziorska, testDNA