Prawo zamówień publicznych reguluje wszystkie czynności niezbędne do poprawnego udzielania zamówień publicznych. Zamawiający ma obowiązek postępowania zgodnie z przepisami zawartymi w ustawie Pzp. Należy pamiętać o tym, że od każdej wadliwej czynności można wnieść odwołanie. W jaki sposób można je wnieść i kiedy dokładnie zamawiającemu przysługuje prawo?
Komu przysługuje prawo do odwołania?
Art.180 ust. 1 ustawy Pzp określa warunki, jakie należy spełnić, by móc złożyć odwołanie w zamówieniu publicznym. Przede wszystkim możliwość odwołania przysługuje tylko w przypadku niezgodnej z przepisami ustawy czynności osoby zamawiającej, która została podjęta w postępowaniu dotyczącym udzielenia zamówienia lub też zaniechania czynności, do której osoba zamawiająca została zobowiązana na podstawie ustawy. Co ważne, istnieje również możliwość odwołania od wyboru trybu negocjacji bez ogłoszenia, zapytania o cenę oraz od zamówienia z wolnej ręki.
Kiedy nie można się odwołać?
Niestety możliwość odwołania nie zachodzi w przypadku działań oraz zaniechań osoby zamawiającej, mających miejsce poza działaniami związanymi z postępowaniem o udzielenia zamówienia publicznego. Zgodnie z art. 180 ust. 1 ustawy Pzp zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego nie może stanowić przedmiotu odwołania. Zawarcie takiej umowy następuje zaraz po zakończeniu postępowania i jest konsekwencją prawidłowo przeprowadzonego postępowania.
Odwołanie nie przysługuje także, kiedy wykonawca lub uczestnik konkursu argumentuje złożone odwołanie jedynie naruszeniem przepisów innych, aniżeli ustawa Pzp czy też aktami wykonawczymi wydanymi na mocy tejże ustawy. Możliwość powołania innych ustaw ma rację, gdy mowa o przesłankach odrzucenia oferty, o których można przeczytać w art. 89 ust. 1 pkt 3 i 8 ustawy Pzp. Istotny jest również fakt, że czynność ta musi wiązać się z zarzutem naruszenia 89 ust. 1 ustawy Pzp. Możesz skorzystać z wyszukiwarki orzecznictwa KIO np. w serwisie Zamówienia 2.0 aby sprawdzić, jakie odwołania zostały przez sąd odrzucone.
Odwołania w zamówieniach publicznych a progi unijne
Na mocy przepisów zawartych w art. 180 ust. 1 ustawy Pzp wszystkie uprawnione do omawianej czynności osoby i podmioty mają możliwość skorzystania z odwołania w tych postępowaniach, w których wartość jest jednakowa lub przekraczająca progi unijne. Jeżeli postępowanie posiada mniejszą wartość zamówienia aniżeli progi unijne, wówczas dochodzi do ograniczenia prawa do wnoszenia środków ochrony prawnej do tych czynności podejmowanych przez zamawiających, które kłócą się z kluczowymi interesami wykonawcy.
Wykonawcy i uprawnione podmioty w przypadku procedury, jaką są zamówienia publiczne, mają prawo do wniesienia odwołania w czterech kategoriach spraw, w kontekście czynności związanych z wyborem trybu negocjacji bez ogłoszenia, zapytania o cenę i zamówienia z wolnej ręki, w dalszej kolejności z opisem kryterium dokonania oceny spełnienia warunków umożliwiających udział w postępowaniu, wykluczeniem odwołującego z postępowania o udzielenie zamówienia oraz odrzuceniem oferty złożonej przez odwołującego.
Jak wnieść odwołanie w zamówieniach publicznych?
Kluczem powodzenia wniesienia poprawnego odwołania jest znajomość praw i terminowość podejmowanych działań. Zamówienia publiczne to dosyć obszerny temat, jednakże prawo obowiązuje każdego interesanta i warto, by osoby planujące rozpoczęcie działalności w tym obszarze zapoznały się z jego treścią. Osoba zamawiająca wzywa wykonawców na siedem dni przed zakończeniem ważności wadium. Jednocześnie informuje ich o prawdopodobieństwie wykluczenia z całego toku postępowania do czasu przedłużenia ważności wadium lub do wniesienia nowego wadium na czas potrzebny do zabezpieczenia postępowania do momentu zawarcia umowy.
W przypadku, kiedy odniesienie wniesiono po terminie wyboru najkorzystniejszej oferty, wówczas osoba zamawiająca musi skierować wezwanie tylko do tego wykonawcy, którego ofertę ocenił i wybrał jako najkorzystniejszą.
Osoba, która otrzymała od odwołującego kopię odwołania musi przesłać ją w trybie pilnym – nie później niż w ciągu dwóch dni od jej otrzymania – pozostałym wykonawcom biorącym udział w postępowaniu dotyczącym udzielenia zamówienia publicznego.
Wykonawcy, którzy otrzymają taki dokument, mogą przystąpić do postępowania odwoławczego. Na podjęcie decyzji mają maksymalnie trzy dni od dnia, w której została do nich dostarczona kopia odwołania. Zgłoszenie przystąpienia należy dostarczyć do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej. Dopuszczalna jest elektroniczna forma, uwzględniająca bezpieczny podpis elektroniczny, który jest weryfikowany poprzez ważny kwalifikowany certyfikat. Z kolei kopię zgłoszenia wykonawca, który przystępuje do zamówienia ma obowiązek przekazać osobie zamawiającej i wykonawcy, który wnosi odwołanie.