Nie ulega wątpliwości, że znajomość prawa pracy przydaje się każdemu, zarówno pracownikom jak i pracodawcom. Każda ze stron stosunku pracy jest bowiem zobligowana do jego przestrzegania. Nieznajomość przepisów prawnych nie zwalnia nikogo z obowiązku jego przestrzegania. Dlatego też warto podjąć wysiłek i poznać przynajmniej podstawowe przepisy prawa pracy.
Jakie pojęcia związane z prawem pracy warto znać?
Podstawowym źródłem prawa pracy jest rzecz jasna Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku – Kodeks pracy. W Kodeksie tym znajdziemy legalne definicje pojęć, które powinien przyswoić sobie każdy pracownik i pracodawca. Przede wszystkim pamiętać należy jaka jest definicja pracownika i pracodawcy. W myśl obowiązujących przepisów Kodeksu pracy, za pracownika należy uznać osobę fizyczną, która nawiązała stosunek pracy z pracodawcą poprzez zawarcie z nim umowy o pracę. Pracownikiem można zostać również wskutek zawarcia spółdzielczej umowy o pracę, powołania, mianowania czy wyboru. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że zgodnie z Kodeksem pracy za pracownika nie można uznać osoby będącej stroną umowy o dzieło czy umowy zlecenia. Jeśli chodzi zaś o definicję pracodawcy to może być nim nie tylko osoba fizyczna, ale również osoba prawna, a także jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, a wyposażona w zdolność prawną.
Kolejnymi pojęciami, z którym często można się spotkać na gruncie prawa pracy jest wynagrodzenie oraz umowa o pracę. Większości osób kojarzy się ono głównie z pieniędzmi. Tymczasem, zgodnie z przepisami Kodeksu pracy za wynagrodzenie należy uznać również ekwiwalenty oraz świadczenia w naturze, które otrzymał pracownik za wykonaną pracę. Pod pojęciem umowy o pracę kryje się zaś obustronne, zgodne porozumienie pracownika i pracodawcy, zgodnie z którym pracodawca zobowiązuje się do wypłaty na rzecz pracownika wynagrodzenia za świadczoną pracę, a druga strona umowy do wykonywania określonego rodzaju zadań. Praca ma być świadczona w określonym miejscu i czasie. Umowę o pracę można zawrzeć na czas określony, na czas nieokreślony oraz na okres próbny.
Jakie są podstawowe zasady prawa pracy?
Nie da się ukryć, że prawo pracy funkcjonuje na określonych zasadach, których znaczna część wynika wprost z przepisów Kodeksu pracy. W myśl wspomnianego Kodeksu, każda osoba posiada prawo do nawiązania stosunku pracy z dowolnie wybranym pracodawcą. Ponadto, każdy może dokonać zerwania stosunku pracy w każdym momencie, przestrzegając rzecz jasna określonych w Kodeksie pracy zasad. Zasada równego traktowania obowiązuje zarówno pracowników jak i pracodawców. Nikt nie może być dyskryminowany w miejscu pracy ani ze względu na płeć ani ze względu na wiek czy kolor skóry. Ponadto, w myśl przepisów prawa pracy każdemu podmiotowi stosunku pracy przysługuje prawo do zrzeszania się w organizacjach zawodowych.
Podsumowując wyżej zebrane rozważania, z łatwością można dojść do wniosku, że przepisy Kodeksu pracy powinny być znane zarówno pracownikom jak i pracodawcom. Dobrze byłoby przyswoić sobie przynajmniej podstawowe pojęcia z zakresu prawa pracy, takie jak pracownik, pracodawca, umowa o pracę czy wynagrodzenie. Pamiętać należy również o zasadach prawa pracy, które znajdziemy w Kodeksie pracy.